Biodiversiteit en leefbaarheid
Schouwen-Duiveland is een prachtig eiland met een aantal kleine dorpen en het bekende stadje Zierikzee. De agrarische sector is vanouds een van de pijlers waarop de economie van het eiland draait. Vooral aan de kust is de recreatieve sector een belangrijke bron van inkomsten. De natuur en de biodiversiteit op Schouwen-Duiveland staan echter onder druk. De afgelopen decennia zijn insecten in soorten en aantal sterk verminderd. Het lastige is dat we dat niet aan den lijve ervaren, terwijl we weten dat biodiversiteit cruciaal is voor onze leefomgeving. Ook de leefbaarheid van onze dorpsge- meenschappen is belangrijk voor een gezonde leefomgeving. Het is daarbij belangrijk dat mensen elkaar kunnen ontmoeten en iets voor elkaar kunnen betekenen. Met het hoogstamboomgaarden project wordt bijgedragen aan zowel de versterking van de biodiversiteit op Schouwen-Duiveland als aan de leefbaarheid in de dorpen.
Wat houdt het project in?
De imkersvereniging Schouwen-Duiveland (IVSD), Rotary Club Zierikzee (RCZ), gemeente Schouwen-Duiveland en Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) hebben het project Hoogstamboomgaarden gezamenlijk ter hand genomen. De vier initiatiefnemers hebben de ambitie om in 2022 – 2024 alle 16 dorpen op Schouwen-Duiveland een hoog- stamfruitboomgaard te realiseren. Een boom- gaard waarin niet alleen inheems hoogstamfruit kan groeien en bloeien, maar waar ook een groente-, kruiden- en / of bloementuin onderdeel van kan uitmaken. Een boomgaard waar een prachtig bijenhotel wordt geplaatst en ruimte wordt gecre- eerd voor in de grond nestelende bijen. Een boomgaard die door burgers zelf wordt ontworpen, aan- gelegd en onderhouden en die fungeert als ontmoetingsplaats. Een boomgaard die bovendien wordt gebruikt om voorlichting te geven over biodiversiteit. Een boomgaard waar burgers en toeristen tijdens hun (E) fietstocht langs bloemrijke akkerranden kunnen uitrusten en genieten van de natuur op Schouwen-Duiveland. Op die manier wordt invulling gegeven aan biodiversiteit en de leefbaarheid van de dorpen.
Hoe wordt het project aangepakt?
Bij de aanpak spelen dorpsraden en burgers van Schouwen-Duiveland een cruciale rol. Zij worden door de initiatiefnemers ondersteund bij het ontwerp, de aanleg en het onderhoud van de boomgaarden. Ook scholieren worden actief betrokken zodat zij als jonge burgers van Schouwen-Duiveland bewust verantwoordelijkheid voor hun eigen leefomgeving gaan nemen. Op deze manier wordt invulling gegeven aan een “eiland-brede” burgerparticipatie.
Dat deze aanpak burgers aanspreekt, mag blijken uit het feit dat alle dorpen op Schouwen-Duiveland zich voor het project hebben aangemeld. Op 5 februari 2022 vindt met de aanleg van de boomgaard in Ellemeet de officiële start van het project plaats. Al snel volgden de boomgaarden in Noordwelle en Serooskerke.
Het project vraagt natuurlijk om een goede samenwerking om succesvol te kunnen worden uitgevoerd. De gemeente en de dorpsraden vertegenwoordigen de burgers, SLZ draagt zorg voor de inbreng van inhoudelijke kennis, RCZ benut haar netwerk en contacten met het lokale bedrijfsleven en de IVSD tenslotte verzorgt de aansturing en coördinatie.
Hoe wordt het project gefinancierd?
Vanzelfsprekend is voor het project geld nodig. Het VSBfonds en de Stichting Renesse zijn door de initiatiefnemers benaderd en hebben beide een significante bijdrage toegezegd, waardoor het project mogelijk wordt. De gemeente Schouwen-Duiveland en de andere drie initiatiefnemers dragen ook financieel bij. De organisatie en facilitering van het project wordt volledig door de initiatiefnemers gedragen, zonder hiervoor kosten in rekening te brengen. Het project heeft inmiddels de NBV-biodi- versiteitsprijs in de wacht gesleept. Het daarmee verkregen prijzengeld zal volledig worden ingezet voor de boomgaarden. Tenslotte is ook via het bekende peilschaalproject (Act as One) een bedrag aan het project toegekend. De symbolische waarde hiervan is bijzonder groot omdat dit geld bijeen is gebracht door de scholieren van alle basisscholen op Schouwen-Duiveland.
De initiatiefnemers betrekken ook de lokale hoveniers van Schouwen-Duiveland bij het project. Als geen ander zijn de hoveniers vanuit hun professie betrokken bij de biodiversiteit op ons eiland. Met dit hoogstamboomgaarden project kan daaraan zichtbaar voor de inwoners van Schouwen-Duiveland en haar bezoekers worden bijgedragen. Op deze manier ontstaat op 16 locaties een unieke samen- werking tussen overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen en de burger.